کتێبێکی نوێ لەبارەی ئەزمونە ئەدەبییەکانی نەوشیروان مستەفا
16/08/2020
نەوشیروان مستەفا: سیاسەت و ئەدەب، ناونیشانی نوێترین کتێبی بڵاوکراوەیە دەربارەی ئەزمونی سیاسی و ئەدەبی رەوانشاد نەوشیروان مستەفا، کە دوبەشی سەرەکیی لەخۆدەگرێت، بایۆگرافیا و ئەزمونە ئەدەبییەکانی نەوشیروان مستەفا.
کتێبی (نەوشیروان مستەفا: سیاسەت و ئەدەب) کۆباسێک لەبارەی ئەزمونە سیاسی و ئەدەبییەکانی نەوشیروان مستەفا، لە نوسینی رێبەر بەختیار، لە دوبەشی سەرەکی پێکهاتوە، بەشی یەکەم تایبەتکراوە بەبایۆگرافیا و ئەزمونی سیاسی نەوشیروان مستەفا، هەر لەسەرەتای لاوێتییەوە تا دامەزراندنی بزوتنەوەی گۆڕان، لەم بەشەدا باس لەیەکەم ئەزمونی کاری سیاسی نەشیروان مستەفا کراوە لەنێو یەکێتی قوتابیانی کوردستان تا دامەزراندنی کۆمەڵەی مارکسی لینینی و دواتر کۆمەڵەی رەنجدەران تا دامەزراندنی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان. هەر لەم بەشەدا باس لە رۆڵی نوشیروان مستەفا کراوە لەنێو دانوستانەکانی یەکێتی لەگەڵ رژێمی بەعس و دواتر دروستکردنی بەرەی کوردستانی و داڕشتنی پلانی راپەرینی بەهاری (1991).
بۆ نوسینی کتێبەکەی نوسەر، سایتی (سبەی) وەک یەکێک لە سەرچاوە باوەڕپێکراوەکان بەکارهێناوە، بەتایبەتی لە بابەتی راپەڕینی بەهاری (1991) و رۆڵی نەوشیروان مستەفا وەک ئەندازیار و پلانداڕێژەر و نەخشىەسازی راپەڕین.
لەکۆتاییەکانی ئەم بەشەدا باس لە دواین وێستگەی خەباتی سیاسی نەوشیروان مستەفا کراوە، ئەوەش دوای وازهێنانی لە یەکێتی نیشتیمانی و دروستکردنی بزوتنەوەی گۆڕان، وەک یەکەم مۆدێلی حیزبی ریفۆرمخوازو ئۆپۆزسیۆن لەهەرێمی کوردستاندا.
بەشی دوەمی ئەم کتێبە تەرخانکراوە بۆ قسەکردن لەسەر ئەزمون و کارە ئەدەبییەکانی نەوشیروان مستەفا، ئامادەکاری کتێبەکەش مەبەستیەتی لەرێگەی ئەم بەشەوە دیوێکی دیکەی ئەزمونی کارەکانی نەوشیروان مستەفا بۆ خوێنەران رونبکاتەوە، ئەویش ئەزمونی کاری ئەدەبی و شیعرییەکانی نەوشیروان مستەفایە.
لەم بەشەدا باس لەپێگەی ئەدەبی نەوشیروان مستەفا کراوە، چ وەک رەخنەگرێکی ئەدەبی، چ وەک نوسەرو شاعیرێک. بەتایبەت لەروی نوسینی تێکست و دەقی شیعرییەوە، لەگەڵ لێکدانەوە و هەڵسەنگاندنی زانستی و ئەدەبی، بۆ روخسار و ناوەڕۆک و زمان و وێنەی شیعری لە نوسین و تێکستە شیعرییەکانی نەوشیروان مستەفادا. لەم نێوانەشدا نمونەی چەندین تێکستێکی شیعری دانراون و هەڵسەنگاندنیان بۆ کراوە.
ئامادەکار، جگە لە سود وەرگرتن لە ژمارەیەک سەرچاوە، لەئامادەکردنی کتێبەکەیدا، چاوپێکەوتنی لەگەڵ ژمارەیەک مامۆستای زانکۆ و نوسەرو لێکۆڵەر و شاعیر ئەنجامداوە بۆ هەڵسەنگاندنی ئەکادیمیانە و ئەدەبیانەی دەقە شیعرییەکانی نەوشیروان مستەفا.
لە پێشەکی بەشی دوەمی کتێبەکەیدا (ئەزمونە ئەدەبییەکانی نەوشیروان مستەفا) کە مەریوان حسێن فەرحان مامۆستای زانکۆ لە گەرمیان نوسیویەتی، هاتوە: نەوشیروان مستەفا ئەگەر هاوڵاتیی نیشتیمانێک بوایە، هاونیشتیمانییەکانی خەمی خاک لە فەرهەنگی رۆژانەیاندا بونی نەبوایە، بەرلەوەی سیاسی بێت، هیچی کەمتر نەدەبو لە (جان کۆهۆن، رۆڵان بارت، شەفیعی کەدکەنی...هتد).
ئاماژەی بەوەکردوە؛ نوسینی کتێبەکە هەوڵێکە بۆ زیاتر ناسینی دونیا ئەدەبییەکەی نەوشیروان مستەفا، لە کڵاوڕۆژنەی شیعرەکانیەوە، سەرەتا و دەستپێکی ئەم پەرتوکە لەبەشە ئەدەبییەکەی خستنەڕوی دیدە رەخنەییەکانیەتی کە چۆناو چۆن لە دەلاقەی ئەدەبییەوە بیرۆکەی سیاسی خۆی دەخاتەڕو، جیاوازی دەکات لەنێوان شاعیری دەربار و شاعیر و دەیبی راستەقینە و زمانحاڵی خەڵک.