د. محەمەد شوانى: ئەگەر کار لەسەر پرۆژه‌كانی گۆڕان بکرایە (51%)ی خاكی كوردستان لەدەست نەدەدرا

د.محه‌مه‌د شوانى رایدەگەیەنێت؛ دروستبونی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان وه‌رچه‌رخانێكی گرنگ بو له‌مێژوی سیاسی و كۆمه‌ڵایه‌تی و ئابوری له‌ كۆمه‌ڵگه‌ی كوردی به‌گشتی، به‌پڕۆژه‌ و به‌رنامه‌یه‌كی نوێ و جیاواز له‌ حزب و رێكخراوه‌ سیاسییه‌كانی پێشو بۆ چاره‌سه‌ری ئه‌و كێشانه‌ی هاتونه‌ته‌ ئاراوه‌.

د. محەمەد شوانى، رێکخەرى ژورى ناوچە دابڕێنراوەکان لە (١٢)یەم ساڵیادى بزوتنەوەى گۆڕاندا بە سایتى فەمى (گۆڕان)ى راگەیاند:  بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان له‌ناو چین و توێژى خوێده‌وار و خه‌ڵكی رۆشنبیر و دڵسۆز  و خەڵکى مه‌ده‌نی و گه‌نجی دڵسۆز بۆ كۆمه‌ڵگه‌كه‌یان بوه‌ جێگه‌ی ئومێدی گه‌وره‌ بۆیه‌ وه‌كو خاڵێك وه‌ك ئه‌و وه‌رچه‌رخان و پێشكه‌وتنه‌ ژماره‌یه‌كی زۆر و خه‌ڵكێكی زۆر به‌پیری ئه‌م پرۆژه‌وه‌ هاتن، به‌رنامه‌كانیشی گوزارشتیان له‌ چاره‌سه‌ركردنی مۆدێرن و سه‌رده‌میانه‌ی پرسی كورد و كێشه‌كانی كورد به‌گشتی و به‌تایبه‌ت بۆ ئه‌و ناوچانه‌ی به‌هه‌ر شێوه‌یه‌ك بێت خرابونه‌ بواری ده‌نگدن و یه‌كلایی كردنه‌وه‌ی یاسایی، بۆیه‌ دیدگای بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان بۆ ئەو قۆناغە و بۆ ئێستا و تا (50) ساڵی دیكه‌ش بەشێوەیەکە کە هیچ گروپ و رێكخراوێك ناتوانێت ئه‌و سنوره‌ تێپه‌ڕێنیت كه‌ بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان وه‌كو چوارچێوه‌ی و داواكارییه‌كانی و چاره‌سه‌ركردنی كێشه‌كانی كۆمه‌ڵگه‌ی كوردی پێشکەشى کردوە.

ئاماژە بەوە دەکات کە جیاوازی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان، به‌رنامه‌ و پڕۆژه‌بو بۆ به‌ده‌ستوری كردن، ئه‌و جیاوازیانه‌ بو كه‌وایكرد بزوتنه‌وه‌ی گۆران گڕوتینێكی باش بدات به‌پرسی سیاسی له‌ كۆمه‌ڵگه‌ی كوردیدا و جۆرێك له‌ جۆش و خرۆش بدات به‌ هاوڵاتیانی كوردستان له‌ به‌رشداریكردن له‌ مۆدێلێكی نوێی به‌ڕێوه‌بردن و بانگه‌شه‌ بۆ جۆرێكی نوێ له‌ به‌ڕێوه‌به‌ردن و ئیداره‌دانی كۆی پرسه‌ سیاسی و ئابوری و كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كانی كۆمه‌ڵگه‌ی ئێمه بكات، به‌ڵام به‌داخه‌وه‌ كۆمه‌ڵێك ئاسته‌نگ  و به‌ربه‌ست كه‌له‌توانا و ده‌سه‌ڵاته‌كانی گۆڕان و تاڕاده‌یه‌ك ده‌سه‌ڵاته‌ هه‌ێمایه‌تییه‌كان نه‌بوه‌، وایكردوه‌ نه‌توانین تائێستا دیدگاكانی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان به‌دیبهێنین كه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی كۆمه‌ڵگه‌كه‌مان بوه‌ كه‌ وه‌رچه‌رخانێكی گه‌وره‌ و پێشكه‌وتنێكی گه‌وره‌ ده‌بو كه‌ ده‌بوه‌ بازدانێك بۆ قۆناغێكی ئارامتر و باشتر.

ئەوەش دەخاتەڕو کە پرۆژه‌كانی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان و داواكارییه‌كانی به‌شێوه‌ی پاكێج رونكراوه‌ته‌وه‌ له‌ ریگه‌ی په‌رله‌مان و ئۆپۆزسیۆنه‌وه‌ دراوه‌ به‌ ده‌سه‌ڵات تا كاری له‌سه‌ربكات، به‌ڵام له‌ئه‌نجامی گوێ نه‌گرتن و كارنه‌كردن به‌ پرۆژه‌كانی گۆڕان (%51)ی خاكی كوردستان لەدەستدرا دوبارە كاره‌ساتى تەعریب به‌سه‌ر ئه‌و ناوچه‌‌دا نه‌ده‌هات كه‌ پێشتر وه‌ستابو، دەشڵێت: دۆخی ئێستای ناوچه‌ كوردستانییه‌ دابڕێنراوه‌كان، دۆخی ئێستای ته‌واوی پێگه‌ی كورد له‌سه‌ر ئاستی هه‌رێمی و نێوده‌وڵه‌تی، دۆخی ئێستای لایه‌نی ئابوری و قه‌یرانه‌ داراییه‌كان و بێسه‌روبه‌ره‌یی به‌ڕێوه‌به‌ردنی كۆمه‌ڵگه‌ی ئێمه‌ هه‌موی له‌ ئه‌نجامی عینادی سیاسی و گوێ نه‌گرتنه‌ له‌ داواكاریی و خواسته‌كانی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان هه‌م وه‌ك پرۆژه‌ و هه‌م وه‌كو چاره‌سه‌ر، له‌ماوه‌ی ئه‌م (12) ساڵه‌ و له‌هه‌ر كه‌ناڵێكه‌وه‌ رێككه‌وتبێت له‌كاتی ئۆپۆزسیۆنیشییه‌وه‌ پێشكه‌ش به‌ده‌سه‌ڵاتی كردوه داوای جێبه‌جێكردنی كردوه‌ كه‌ ده‌بنه‌ مایه‌ی هێنانی ئارامی و سه‌قامگییری بۆ كۆمه‌ڵگه‌ی كوردی پێشكه‌وتن و  ده‌ربازبون له‌م قه‌یرانانه‌ كه‌ پێشبینی كردوه‌ و چاره‌سه‌ریشی بۆ داناوه‌".

هەروەک پێیوایە ئێستاش ئەگەر ئەو پڕۆژە و بەرنامانەى گۆڕان بخرێنە بوارى جێبەجێکردنەوە، دۆخەکە بە ئاڕاستەیەکى راستدا دەڕوات، ده‌سه‌ڵات ئیراده‌ی هه‌بێت هه‌موكاتێك بۆ چاكسازی دره‌نگ نیه‌،ئێستا هەلە و كاتی ئه‌وه‌یه‌ به‌و به‌رنامانه‌دا بچیینه‌وه‌ كاتی ئه‌وه‌یه‌ به‌خۆدا بچینه‌وه‌ و یه‌ند له‌ شكسته‌كانی رابردومان وه‌ربگرین، بۆیه‌ هه‌ركاتێك به‌رنامه‌كانی بزوتنه‌وه‌ی گۆڕان جێبه‌جێ بكرێن و ئه‌وه‌ی هاتوه‌ته‌دی په‌ره‌یان پێبده‌ین.